Terugblik 2021

2021 Samen de visie GASVRIJ Ouder-Amstel ontwikkeld  

Het afgelopen jaar hebben we hard gewerkt aan het realiseren van de Transitievisie Warmte. Deze warmtevisie is niet vanachter een bureau opgesteld. Er is aan gewerkt met onder andere inwoners, woningcorporaties, grootschalige verhuurders, huiseigenaren en de netbeheerder. Er is een bewonersenquête gedaan en er zijn twee online informatieavonden en een fysieke informatiemarkt gehouden om te horen wat inwoners belangrijk vinden. Gemeente Ouder-Amstel wil die samenwerking met inwoners en andere partijen nadrukkelijk opzoeken, zodat het een warmtevisie van iedereen wordt. Nu de warmtevisie klaar is weten we op welke manier we Ouder-Amstel gasvrij kunnen maken. En weten we welke vervanger voor aardgas we kunnen verwachten voor grote delen van de gemeente. Dat geeft richting en inspiratie voor het vervolgtraject dat we in 2022 gaan starten.

Terugblik activiteiten 2021 

Gemeenteraad stelt Transitievisie Warmte vast

  • De input die door bewoners en andere betrokkenen is gegeven tijdens de informatieavonden en gesprekken en enquête is verwerkt in de definitieve versie van de Transitievisie Warmte. Op 25 november 2021 heeft de gemeenteraad de Transitievisie Warmte vastgesteld.
  • Informatiemarkt 5 oktober 2021

Op 5 oktober 2021 hebben we een fysieke informatiemarkt gehouden in het gemeentehuis. Iedereen kreeg de gelegenheid om kennis te nemen van de concept visie en welke keuzes erin zijn gemaakt, woningeigenaren, huurders, V.v.E.’s en ondernemers. Daarnaast had het ook als doel om inbreng op te halen, te horen welke vragen leven er en welke zorgen zijn er. 
En naast de conceptvisie was er ook informatie op te halen voor bewoners bij het Regionaal Energieloket,  bureau klimaatroute die V.v.E.’s en ondernemers helpen met verduurzamen. En er was ook een energiecoach aanwezig die bewoners direct tips kon meegeven of het maken van een afspraak voor een uitgebreider persoonlijk adviesgesprek. 
Dit was de slotbijeenkomst met betrokkenen voor het visiedocument wordt behandeld in de raad. Vaststelling is op 25 november 2021.

  • Informatieavond 1 september 2021

Op woensdag 1 september vond de tweede informatieavond over GASVRIJ Ouder-Amstel plaats. Zo’n 31 bewoners hebben hier online aan deelgenomen. In drie presentaties werd een eerste doorkijk gegeven welke warmtetechnieken per wijk in Ouder-Amstel zijn. Tenslotte is gesproken over wat bewoners zelf al kunnen doen (vooral isoleren, maar ook elektrisch koken en verwarmen met een (hybride) warmtepomp) en hoe de gemeente haar regierol denkt in te vullen. 
De gemeente wil veel ruimte bieden voor initiatieven en kan hierbij verschillende rollen aannemen. Dit kan de ene keer een ondersteunende en faciliterende rol zijn, de andere keer een meer directieve rol waarin de gemeente zelf met een plan voor een buurt of wijk komt.  
Tussen de presentaties door maakten bewoners goed gebruik van de mogelijkheid om hun vragen beantwoord te krijgen, zie hiervoor de antwoorden op de veelgestelde vragen. Ook werd op tal van punten hun mening gevraagd via Mentimeter. 

  • Informatieavond (online) 31 mei 2021

De eerste online informatieavond over Gasvrij Ouder-Amstel heeft op 31 mei plaatsgevonden. Zo’n 30 inwoners lieten zich informeren over de stappen op weg naar een transitievisie warmte.  
Tijdens de avond werd duidelijk dat we goed op gang zijn met het maken van de visie. Deze moet in november van dit jaar klaar zijn. Volgend jaar willen we aan de slag met wijkuitvoeringsplannen. Dan hebben we ook een beter beeld van de wijken die kansrijk zijn om van het gas af te gaan. Momenteel zitten we midden in de analysefase. Ingenieurs- en adviesbureau Sweco verzamelt op wijkniveau alle benodigde informatie, denk aan:

  • isolatiegraad (hoe ver zijn de wijken qua isolatie?)
  • collectief eigendom (wat doen bijvoorbeeld woningcorporaties?)
  • infrastructuur (kan het stroomnetwerk het aan als iedereen ineens een warmtepomp koopt?)
  • nationale kosten (wat kosten de verschillende oplossingsrichtingen om een wijk van het gas af te halen?)

En uiteraard zoeken we naar koppelkansen (dat betekent aansluiten bij andere geplande werkzaamheden, denk aan groot onderhoud in de wijk) en kijken we ook naar draagvlak (is er een bewonersinitiatief?).

Bewonersonderzoek

Tijdens de bijeenkomst werd ook een samenvatting gegeven over de uitkomsten van het bewonersonderzoek dat in maart is gehouden. In het kort de belangrijkste uitkomsten. 
Lees de samenvatting van het bewonersonderzoek. 
Het laatste deel van de informatieavond ging over de techniek. Ofwel wat zijn de alternatieve warmte-opties voor aardgas? Dat zijn er drie:

  • All electric (warmtepomp)
  • Warmtenet / stadsverwarming (op basis van lage-, midden- of hoge-temperatuurbron)
  • Duurzaam gas (groengas)

De kansen voor deze opties zijn uitgebreid besproken tijdens de presentatie van Sweco. Uiteraard werd het belang van energiebesparing en het isoleren van je huis voor elke optie benadrukt. Na de presentatie stelden de deelnemers veel technische vragen én kritische vragen over het proces. Deze werden door de deskundigen van Sweco, de wethouder en de beleidsadviseur van de gemeente zo goed mogelijk beantwoord. 

  • Samenvatting bewonersonderzoek

In maart is een online bewonersonderzoek gehouden over GASVRIJ Ouder-Amstel. De bedoeling van dat onderzoek was om een eerste beeld te krijgen hoe de situatie in de wijken is en hoe er door bewoners nu gedacht wordt over aardgasvrij stoken en koken in de toekomst. De antwoorden die deelnemers gaven op vragen over hun woonsituatie geven een indruk van wat inwoners ondernemen op gebied van isolatie en investeringen in een duurzaam huis. 
Zowel in Ouderkerk aan de Amstel als in Duivendrecht ligt nog een isolatieopgave. De helft van de deelnemers geeft aan dat in de afgelopen tien jaar hun huis niet is geïsoleerd. De twee woonkernen verschillen niet wezenlijk van elkaar. Het valt op dat in beide kernen het noordoostelijk deel wordt aangemerkt als buurten waar men in de toekomst wil isoleren, al is dit beperkt. De helft van alle deelnemers antwoordt niet van plan te zijn de komende tien jaar te isoleren, of heeft daar geen invloed op. 
Negen van de tien deelnemers geeft aan te verwarmen met een CV-ketel. Van hen is een derde van plan om op termijn deze te vervangen. Kijkend naar de antwoorden van de deelnemers lijkt in beide kernen beperkte behoefte om te investeren in duurzame energie-opwek. In Duivendrecht is deze behoefte er nog het meest in dezelfde noordoostelijke hoek. In Ouderkerk aan de Amstel ligt de behoefte aan de zuidkant van de Amstel. Maar uit het onderzoek is niet een duidelijke wijk aan te wijzen waar een grote wens tot isolatie en/of vervanging van verwarming is om daar als eerste te beginnen met de overstap naar aardgasvrij. 

  • Meningen van inwoners

De meerderheid van de inwoners hecht geen grote waarde aan of neemt een neutrale positie in het belang van het aardgasvrij maken van woningen. Ook zijn de meeste deelnemers niet bereid om een eigen bijdrage te leveren aan de kosten die de transitie met zich meebrengt. In de verdeling over de buurten zijn hier geen verschillen in te zien. 
Bijna twee derde van de deelnemers geeft aan zich zorgen te maken over aardgasvrij wonen. Met name de kosten en het geluid en/of trillingen als gevolg van een nieuwe warmteoplossing zijn voor de deelnemers belangrijk. Deelnemers gaven aan ook andere aspecten belangrijk te vinden. Bijvoorbeeld onderzoeken van alternatieve technieken als waterstof en het belang dat inwoners zelf kunnen beslissen welke warmteoplossing zij toepassen in huis. 
Ook vragen deelnemers zich af waarom deze transitie in Nederland nodig is, en waarom elders in Europa andere keuzes worden gemaakt. De deelnemers geven aan het belangrijk te vinden zelf te willen nadenken over een alternatieve warmteoplossing. Er is beperkt vertrouwen in de expertise van de gemeente voor een alternatieve oplossing. Inwoners geven het advies om inwoners in te lichten over de kosten en hen niet voor het blok te zetten voor zulke ingrijpende plannen.

Initiatieven in de buurten

In Ouderkerk aan de Amstel lijken iets meer bestaande initiatieven te zijn dan in Duivendrecht. Initiatieven die genoemd worden waarbij deelnemers betrokken zijn:

  • Flats aangesloten op warmtenet – Duivendrecht (Eigen Haard en Vattenfall)
  • Ouder-Amstel Energie – Ouderkerk aan de Amstel
  • Coöperatie Windvogel – Ouderkerk aan de Amstel
  • Verschillende initiatieven vanuit de gemeente:

           - Onderzoek VvE – Duivendrecht 
           - Gezamenlijke inkoop zonnepanelen – Ouderkerk aan de Amstel
           - Isolatiecollectief – Duivendrecht